توضیحات تکمیلی

خوراک زنبور عسل و کیک گرده تابستانه و پاییزه

زنبور عسل توانایی برطرف کردن همه نیازهای خود را با استفاده از طبیعت دارد. اما در فصل هایی مثل پاییز و زمستان که به دلیل آب و هوا، گل و شهد مورد نیاز زنبور عسل کم می شود و یا موجود نیست، در صورتی که کمبود این مواد از طریق مختلف با کیک گرده ، خوراک زنبور عسل، مکمل گرده، خمیر شیرین و … جبران نشود، کندو با مشکل مواجه خواهد شد.

 

مکمل گرده یا جانشین گرده؟

واژه مکمل گرده و جانشین گرده متفاوت از هم بوده و تفاوت های اساسی با هم دارند. یک مکمل گرده یعنی اینکه گرده در طبیعت وجود دارد، ولی کمیت یا کیفیت آن پایین است. ولی جانشین گرده یعنی اینکه هیچ گرده ای در طبیعت وجود ندارد. بنابراین یک غذای جانشین کامل گرده، برای تغذیه زنبوران باید تدارک دیده شود تا زنبوران به پرورش لارو بپردازند. معمولا جانشین های گرده فاقد گرده می باشند؛ که بدون وجود حداقل مقدار کمی گرده در فرمول های مورد استفاده، امکان پرورش لارو و ادامه آن وجود نخواهد داشت.

 

تغذیه کمکی زنبور عسل:  

تاکنون تلاش های زیادی برای استفاده از مواد پروتئینی به جای گرده صورت گرفته است. همچنین اثرات بیولوژیکی تعداد زیادی از منابع پروتئینی بر عملکرد زنبوران عسل مورد آزمایش قرار گرفته است. ولی علیرغم چندین دهه تلاش، متاسفانه هنوز هیچ جایگزین کاملی برای گرده پیدا نشده است. اثرات بیولوژیکی اکثر جانشین ها  همیشه کمتر از بسیاری از منابع گرده تازه بوده است؛ مخصوصا وقتی از آنها برای پرورش لارو استفاده می شود.

جانشین های گرده برای زنبوران عسل چندان جذاب نیستند و زنبور تمایلی به مصرف آنها نشان نمی دهد. تصور بر این است که علت اصلی کاهش عملکرد زنبوران در هنگام تغذیه با جانشین ها همین باشد.

 

استفاده از مکمل گرده نسبت به جانشین گرده برای کلنی زنبور عسل سودمند تر خواهد بود.

نکته:

یک مکمل گرده باید دارای اسید آمینه، اسید های چرب، استرول ها، ویتامین ها و مواد معدنی مناسب برای زنبوران عسل باشد. همچنین از موادی که حاوی مواد سمی و غیر قابل هضم برای زنبوران عسل هستند، نباید استفاده شود.

 

 

تفاوت زنبورهای بهار با زنبورهای فصل تابستان و پاییز در چیست؟

زنبورهای عسل هر زمان پرورش نوزاد داشته باشند، به پروتئین و چربی (گرده ) و کربوهیدرات ( شهد ) نیاز دارند و از آنها استفاده می کنند. در کلنی هایی که پرورش نوزاد متوقف شده است، مصرف کربو هیدرات (عسل)  تقریبا ۵۰ درصد کاهش پیدا می کند. در صورتی که مصرف پروتئین و چربی (گرده) متوقف شود، طول عمر زنبورهای کارگر به شدت کاهش پیدا می کند. بنابراین باید زنبورهای عسل را وادار کرد که از منابع پروتئینی تغذیه کنند.

ماکیا گزارش کرده که زنبوران عسلی که از مکمل گرده استفاده کرده اند، رشد غدد شیری آنها بیشتر بوده است. همچنین مقدار بافت چربی و مقدار ازت بدن بیشتری داشتند و طول عمر بیشتری نیز داشته اند.

هر چقدر پروتئین و چربی ذخیره شده در بدن زنبور عسل بیشتر باشد، در دوره زمستان گذرانی و طی کردن فصل سرما از ذخیره انرژی بیشتری برخوردار خواهد بود. در نتیجه زمستان را با تلفات کمتری پشت سر خواهد گذاشت.

 

هدف از تغذیه و خوراک زنبور عسل در فصل تابستان و پاییز چیست؟

تمام تلاش زنبورداران بر این است که قبل از جریان اصلی شهد، میزان جمعیت کندوهای خود را به حداکثر برسانند و در این زمان زنبورانی با طول عمر بیشتری داشته باشند. بین افزایش جمعیت و راندمان تولید محصولات کندو ( عسل و گرده جمع آوری شده، تولید ژل رویال و پرورش نوزاد) رابطه و نسبت ۲ به ۴ برقرار است (K=2n) یعنی با دو برابر شدن جمعیت، راندمان تولید محصولات ۴ برابر می شود. همچنین با نصف شدن جمعیت، راندمان تولید محصولات کندو به کمتر از یک چهارم کاهش پیدا میکند.

 

هدف از تولید خوراک زنبور عسل (کیک گرده) و تغذیه کلنی ها در فصل تابستان ( اوایل مرداد ماه ) تا اواخر پاییز ( آبان ماه )، ساختن جمعیتی قوی، برای فصل بهار آینده است. این جمعیت میتواند سه نسل را در بهار پرورش دهد. در کشور ما پرورش دهندگان زنبور عسل با مدیریت دقیق و صرف هزینه و زمان، جمعیت کندوها را از اواسط زمستان (حداقل ۵ تا ۱۰ قاب جمعیت) به حداکثر آن تا آخر خرداد( هر کندو ۲۰ تا ۳۰ قاب جمعیت) افزایش می دهند؛ اما از این زمان تا اواخر پاییز جمعیت کندوها دوباره به ۵ تا ۱۰ قاب کاهش پیدا می کنند. این در حالی است که می توانند جمعیت را حفظ کنند !!!

 

 

در تغذیه کلنی زنبور عسل در فصل تابستان و پاییز باید به چه نکاتی توجه کرد؟

فصل تابستان و پاییز، فصل برداشت عسل و دیگر محصولات زنبور عسل است. ستون های اصلی زنبور داری سال آینده به مدیریت و تغذیه در فصل تابستان و پاییز بستگی دارد.

بنابراین پرورش دهندگان زنبور عسل باید برای انتخاب خوراک زنبور عسل (کیک گرده) و جیره غذایی کندوها دقت لازم را داشته باشند. این جیره غذایی باید ۶ خصوصیت را داشته باشد:

 

۱) میزان مصرف گرده ی کندو را به صورت غیر طبیعی افزایش ندهد.

۲) باعث حفظ چربی و پروتئین بخش زیر پوستی زنبوران کندو شود.

۳) به شکستن قند شهد (ساکارز) و تبدیل آن به عسل (قند فروکتوز و گلوکز) کمک کند.

۴) ترکیبات معدنی و عناصر کمیاب و فیبر مورد نیاز کلنی زنبور عسل را نیز تامین کند.

۵) در عسل و دیگر محصولات تولیدی کندو تغییرات شیمیایی ایجاد نکند.

۶) به رشد و ساختن جمعیت برای پاییز و بهار آینده کمک نماید.

 

 

چرا باید از پروبیوتیک ها در جیره غذایی زنبور عسل استفاده کنیم؟

زنبور عسل میزبان فلور باکتریایی در روده است. همچنین باکتری های مفید دیگری که از غدد هیپوفارنژال ترشح می شوند و باکتری های دیگری که خود زنبور آن را به گرده اضافه می کند و در نان گرده موجود می باشد. این باکتری ها در شهد و گرده یافت نمی شوند و در مواقع کمبود، باید به خوراک زنبور عسل (کیک گرده) اضافه شوند.

تغییرات در میکرو ارگانیسم های گرده گیاهان بهاره نسبت به تابستانه و پاییزه نیز متغیر است. نتایج نشان داده درجه حرارت، رطوبت، پتانسیل اسمزی محیط و  pH  شهد گل بر مجموعه باکتریایی روده زنبور عسل تاثیرگذار هستند.

 

از طرف دیگر جمعیت میکروفلور طبیعی روده زنبور عسل تحت تأثیر عوامل مختلف، نظیر تغییرات جیره غذایی، استفاده از آنتی بیوتیک ها برای درمان و تراکم بالای زنبوران کندو، دستخوش تغییراتی می شود. همان گونه که اشاره گردید، این عوامل به اختلال در تعادل میکروفلور روده و در نتیجه تضعیف مکانیسم های دفاعی بدن منجر می گردد. بدین ترتیب اجرام بیماری زا فرصت فعالیت پیدا می کنند.

 

اطلاعات بیشتر

در چنین شرایطی به منظور مهار یا حذف اجرام زیان آور موجود در روده و همچنین بهبود بازده غذایی و افزایش تولید، از افزودنی هاي غذایی ضد میکروبی مانند آنتی بیوتیک ها استفاده می شود. بررسی ها نشان می دهند که مصرف مستمر و طولانی مدت مقادیر تحت درمانی این ترکیبات ممکن است به حضور بقایای آنها در فراورده های غذایی منجر شود، و پس از مدتی موجب به وجود آمدن میکروارگانیسم های مقاوم به داروها در انسان گردد.

در همین راستا، از افزودنی های مجاز خوراکی مانند اسیدهای آلی و پروبیوتیک ها که بتواند این مشکل را ساده تر کند، همراه با حذف آنتی بیوتیک ها در تغذیه استفاده می شود.

 

چگونه  اختلال در تعادل میکروفلور روده زنبور عسل را متعادل نموده ایم؟

در دستور ساخت کیک گرده و خوراک زنبور عسل تابستانه و پاییزه، علاوه بر عسل و گرده و پودر شکر از پروبیوتیک های طبیعی مانند باکتری های لاکتیکی استفاده شده است. پروبیوتیک مجموعه ای از باکتری های اسید لاکتیک از جمله (لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس، لاکتو باسیلوس کازئی، بیفیدو باکتریوم، ترموفیلوم و انتروکوکوس فشیوم ) و عاری از دستکاری ژنتیکی است. که بعد از مصرف در دستگاه گوارش زنبور عسل برای مدت ها باقی می مانند و به متابولیسم و سوخت و ساز زنبور عسل کمک می کنند.

با مسیر های متابولیسمی مختلف، توانایی شکستن ساکارز موجود در دستگاه گوارش زنبور را خواهیم داشت. از این طریق به زنبوران صحرا چرا برای شکستن قند ساکارز کمک می کنیم. در نهایت از ریزش شدید زنبوران صحرا چرا و پیری زود رس آنها و انرژی زیادی که صرف شکستن قند ساکارز می شود، جلوگیری به عمل می آید.

 

چرا باید از  گرده، ویتامین های گرو ب، ویتامین ث، مواد معدنی و فیبر در جیره غذایی زنبور عسل استفاده کنیم؟

در اواسط فصل تابستان و کل پاییز، گیاهانی که گرده تولید می کنند، محدود هستند و اکثر این گرده ها کیفیت پایینی دارند. در این مواقع ممکن است این گرده دارای مواد مغذی کافی برای زنبور عسل نباشد. اگر این گرده از نظر میزان پروتئین فقیر باشد، بسیار احتمال دارد که تامین کننده احتیاجات زنبور عسل نباشد و زنبور با کمبود های تغذیه ای مواجه می گردد. در نتیجه نیاز به تغذیه با مکمل گرده وجود خواهد داشت.

از گیاهان دارای گرده فقیر در این فصل می توان به یونجه، آفتاب گردان، گندم سیاه، ذرت و علف های هرزی که در حاشیه باغات می رویند، اشاره کرد؛ این گیاهان در فصل تابستان به گل می نشینند. بخشی از این گیاهان توسط باد، گرده افشانی می شوند که ارزش بیولوژیکی گرده آنها برای زنبور بسیار کم است. پروتئین گرده این دسته از گیاهان کمتر از (۱۳-۱۹ درصد) است که حداقل میزان پروتئین توصیه شده برای زنبور عسل می باشد. همچنین گرده این دسته از گیاهان از نظر ویتامین های گروه ب ، ویتامین ث و مواد معدنی بسیار فقیر هستند.

به همین دلیل برای تامین مواد مغذی، باید جیره غذایی تابستانه و پاییزه زنبور عسل را با گرده، ویتامین های گرو ب، ویتامین ث، مواد معدنی و فیبر، غنی نمود.

 

 

آیا می توان برای تامین مواد معدنی از مکمل های معدنی موجود در بازار استفاده کرد ؟

مکمل های معدنی مورد استفاده برای حیوانات و پرندگان اهلی، برای زنبور عسل مناسب نیستند. زیرا در این نوع مکمل ها غلظت کلسیم، فسفر و سدیم بالا بوده و غلظت پتاسیم کم است؛ از طرفی زیاد بودن مواد معدنی باعث مسمومیت زنبور عسل می گردد.

 

 

آیا می توان برای تامین ویتامین های گروه ب و فیبر از مخمر های مرسوم در بازار استفاده کرد ؟

در بعضی مواقع برای تامین ویتامین های گروه ب و فیبر از  مخمر استفاده می شود. مخمر مرسوم مورد استفاده ساکارومایسس سرویزیه میباشد. این مخمر دارای مقادیر بالاتر از ۳ درصد خاکستر (۱۰ تا ۱۲ درصد) است. جیره هایی که بیشتر از این مقدار خاکستر دارند، برای پرورش لارو مشکل ساز هستند. بنابراین مقادیر زیادی از مواد معدنی و خاکستر، هر دو عامل محدود کننده در جیره غذایی زنبور عسل می باشند.

 

ویتامینهای گروه ب ، مواد معدنی و فیبر را چگونه تامین کرده ایم؟

کیک گرده و خوراک زنبور عسل باید حاوی فیبر باشد و همچنین مواد معدنی آن کمتر از ۱۰ درصد باشد. (بلک۲۰۰۶)

به منظور تامین ویتامین های گروه ب، مواد معدنی و فیبر بر اساس نیاز زنبور عسل از عصاره جوانه گندم و جو (عصاره مالت) در خوراک تابستانه و پاییزه استفاده شده است.

 

خواص عصاره مالت گندم و جو :

۱- به دلیل دارا بودن پروتئین، اسید آمینه های ضروری و همچنین قندهای طبیعی گوناگون، ارزش تغذیه ای بسیار بالایی دارد.

۲- حاوی انواع املاح معدنی شامل منیزیم، پتاسیم، منگنز، آهن، روی، مس، کلسیم، فسفر و سدیم می باشد.

۳- منبع بسیار خوبی از فیبرهای محلول است. فیبرها اثرات مفید بسیاری از جمله تنظیم عملکرد روده را دارند.

۴- حاوی انواع ویتامین های گروه B شامل B1 تیامین، B2 ریبوفلاوین، B3 نیاسین، B6 و همچنین ویتامین A  می باشد.

۵- عصاره مالت جو و گندم سرشار از ترکیبات معدنی و عناصر کمیاب طبیعی، فیبر و ویتامین های گروه  B هستند که هم در تامین مواد ریز مغزی نقش دارند و هم در هضم و جذب گرده موثر هستند.

 

 

محصول نهایی

شرکت فرآورده های کندوی چوبی کویر به مدت ۲ سال تاثیر این کیک گرده (خوراک) را در تعدادی کلنی هدف، مورد بررسی قرار داد. در نهایت محصول نهایی این شرکت برای زنبوران تابستان و پاییز خوراک زنبور عسل تابستانه و پاییزه نامگذاری شده است.

 

 

این محصول توسط مرکز مالکیت معنوی ایران از نظر حقوقی مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین کارشناسی فنی، علمی و تخصصی محصول از لحاظ نوآوری و جدید بودن،گام ابتکاری و کاربرد صنعتی توسط کارگروه علمی – تخصصی پارک علم و فناوری خراسان جنوبی انجام شده است. در نهایت فرمولاسیون نهایی در مرکز مالکیت معنوی ایران به شماره ۹۸۹۵۰ به ثبت رسیده است.  لذا هرگونه کپی برداری پیگرد قانونی دارد.

 

 

 

شرکت کندوی چوبی کویر ارائه دهنده بهترین محصولات خوراک زنبور عسل و کیک گرده می باشد. برای خرید هر نوع محصولی در این زمینه می توانید با ما تماس بگیرید و سفارش دهید.

 

 

کپی مطالب با ذکر منبع بلامانع می باشد. در غیر این صورت کپی برداری پیگیرد قانونی دارد.